Black Friday: Geschiedenis, fabels en feiten die je in 2024 moet weten

Betrouwbaarheid

Met Black Friday begint het seizoen van de feestdagen, waarbij ook menig Nederlander cadeaus aanschaft voor Sinterklaas en Kerst. De kortingen veroorzaken regelmatig chaos onder consumenten, en de afgelopen jaren zijn er verschillende mythes en controverses ontstaan rondom Black Friday.

Black Friday staat met name bekend om hoge kortingen op tech-producten, maar aan het fenomeen gaat ook een ingewikkelde geschiedenis vooraf met een schaduwzijde. Vooral als het gaat om de sociale impact en de gevolgen voor het milieu.

In dit artikel wordt er gekeken naar de geschiedenis van Black Friday en de mythes en feiten rondom deze chaotische winkeldag.

Belangrijkste punten

  • Black Friday is een fenomeen dat is overgewaaid vanuit Amerika en sinds 2015 ook in Nederland plaatsvindt.
  • Door de toename van online winkels is Black Friday nog populairder geworden, social media speelt hier ook een grote rol in.
  • Prijzen op Black Friday zijn niet altijd zo voordelig als ze lijken.

Waar komt de naam Black Friday vandaan?

Black Friday is begonnen in Amerika in de jaren zestig. Door de enorme chaos gebruikte de politie dit als een negatieve term om de grote menigte en het bijbehorende verkeer te omschrijven.

Black Friday - menigte winkelaars
Een menigte winkelaars tijdens de vakantieperiode – Bron: Andlight

Maar er zijn meerdere verhalen waar deze naam vandaan komt. Zo denken anderen dat de naam komt van de inkt waarmee winkeliers hun boekhouding bijhielden. Zwart betekende winst en rood betekende verlies.

De vraag is dus wat er waar is over de geschiedenis van Black Friday en wat de mythes zijn.

5 populaire mythes over Black Friday

Er zijn veel mythen als het gaat over Black Friday, bijvoorbeeld dat alles het goedkoopst is op deze dag. Hier wordt een aantal van deze misconcepties verder uitgelegd, zo weet je wat je wel en niet kunt geloven over deze dag.

Mythe 1: Black Friday kortingen zijn altijd de grootste van het jaar

Wat veel mensen denken is dat tijdens Black Friday de grootste kortingen van het jaar worden gegeven. Alhoewel er inderdaad flinke afprijzingen zijn, betekent dit nog niet dat je op deze dag de beste deals van het jaar sluit.

Vaak zijn er betere kortingen te vinden tijdens andere periodes van uitverkoop, bijvoorbeeld na de afsluiting van een seizoen. Bovendien zijn er gevallen waarbij winkels de prijzen in de periode voor Black Friday verhogen, zodat de korting op Black Friday hoger lijkt dan deze daadwerkelijk is.

Mythe 2: Black Friday is een Nederlandse winkeltraditie

Ondanks dat Black Friday met het jaar populairder wordt in Nederland, is dit toch echt een traditie die uit Amerika is overgevlogen. Sterker nog, dit fenomeen is pas sinds 2015 bekend in Nederland, terwijl het al veel langer in Amerika plaatsvindt.

Dit is overgenomen uit Amerika als marketingstrategie en valt ook hier goed in de smaak. In de afbeelding hieronder zie je in hoeverre andere landen aan Black Friday doen.

herkenning black friday
Wereldwijde herkenning Black Friday – Bron: BlackFriday.Global

Mythe 3: Alle winkels doen mee aan Black Friday

Aangezien je op en de dagen voor Black Friday wordt overspoeld met allerlei reclames, lijkt het misschien alsof elke winkel tijdens Black Friday kortingen aanbiedt, maar dit is niet altijd het geval.

Vooral kleinere, lokale winkels doen vaak niet mee aan deze grootschalige verkoopactie, omdat ze niet direct kunnen concurreren met de grote ketens die wel vaak meedoen.

Daarnaast geven sommige bedrijven er de voorkeur aan om buiten de Black Friday-gekte om hun eigen speciale aanbiedingen te lanceren op andere momenten in het jaar.

Mythe 4: Black Friday is altijd de drukste winkeldag van het jaar in Nederland

Als je op Black Friday de stad in gaat, is het niet gek dat je er vanuit gaat dat dit de drukste dag van het jaar voor winkeliers is. Dit is niet altijd het geval.

De weken voor Kerst en Sinterklaas zorgen vaak voor nog grotere drukte, zowel in de winkels als online. Dan wordt de drukte van Black Friday zelfs overstegen.

Mythe 5: Op Black Friday maken winkels de meeste winst

Black Friday staat natuurlijk bekend om de drukte, deze drukte is niet gelijk aan de hoogste omzet van het jaar. Door de hoge kortingen en deals die worden aangeboden, daalt de winstmarge.

Bovendien is de impact van Black Friday ook afgezwakt door andere verkoop evenementen, zoals Cyber Monday. Er wordt meer gefocust op het aantal verkopen, dan de winst hierop.

4 belangrijke feiten over Black Friday

Nu de mythes de wereld uit zijn, zijn hier nog een aantal feiten over Black Friday.

Feit 1: Black Friday is relatief nieuw in Nederland

Black Friday is in 2015 in Nederland geïntroduceerd en sindsdien steeds populairder en groter geworden in Nederland.

Daarvoor was het voornamelijk populair in Amerika, maar dankzij globalisering en de groei van online winkels begonnen ook Nederlandse bedrijven in te spelen op het idee van grote kortingen op deze dag.

Feit 2: Black Friday valt ook in Nederland op de dag na Thanksgiving

Hoewel Thanksgiving geen nationale feestdag is in Nederland, wordt Black Friday alsnog gevierd op de vrijdag na deze Amerikaanse feestdag. Hierdoor valt Black Friday ook in Nederland meestal eind november.

Feit 3: Black Friday leidt in Nederland tot record omzetten

Elk jaar groeit de omzet van Nederlandse winkels tijdens Black Friday. Wat in 2015 nog als klein verkoopevenement begon, is in de afgelopen jaren flink gegroeid, zo is dit ook aan de omzet te zien.

Deze dag is de kans om een grote voorraad te verkopen tegen verlaagde prijzen. Zowel winkels als webshops verdienen miljoenen extra op deze dag.

Feit 4: Black Friday wordt vaak uitgebreid naar een hele week

In Nederland begint Black Friday vaak al dagen voor de officiële datum. Door de stijging in populariteit houden veel bedrijven nu een ‘Black Week’ of ‘Black Friday Week’, waarbij de kortingen en aanbiedingen meerdere dagen duren of langzaam oplopen. Dit zorgt voor extra koopdrift en een langere periode van verhoogde omzet.

De ontwikkeling van Black Friday in de afgelopen jaren

In de jaren 60 begon Black Friday in een enkele stad in Amerika en groeide door tot een nationaal verkoopevenement in de jaren 80.

Door de opkomst van e-commerce in de jaren 2000 is Black Friday wereldwijd bekend geworden en sinds 2015 dus ook in Nederland. De toename in online winkels heeft hier een grote rol in gespeeld.

Van winkels naar webshops

Vroeger, toen er alleen nog fysieke winkels waren, begon de uitverkoop met het aftellen tot de winkel open ging. Dat liep uit op eindeloze rijen, geduw en getrek om jouw item in de korting te kunnen kopen.

Hedendaags is dit een stuk makkelijker, de meeste Black Friday shoppers zitten waarschijnlijk lekker thuis om vanaf hun laptop de beste deals te kopen.

De rol van Cyber Monday

Na Black Friday werd in 2005 Cyber Monday tot leven geroepen. Cyber Monday focuste gelijk al op de verkoop op websites. Cyber Monday is de maandag na Black Friday, zo wordt deze verkoopperiode verlengd.

Deze Cyber Week heeft door corona nog een extra impuls gekregen. Toen alle winkels verplicht gesloten waren was de enige optie nog om online dingen te kopen.

De Cyber Week begon al voor Black Friday en deze trend is sindsdien blijven hangen. Verkopers maken goed gebruik van november en het koopgedrag wat in deze maand komt kijken.

black friday vs cyber monday

De verspreiding van Black Friday

Door globalisatie is het fenomeen van Black Friday overal ter wereld merkbaar geworden. Doordat webshops zijn toegenomen in aantal en populariteit en social media het mogelijk maakt om deze gemakkelijk te promoten, is ook Black Friday nog groter geworden.

Daarnaast is het gemakkelijker dan ooit om dingen online te bestellen en te retourneren als een item toch niet bevalt. Vaak is beide zonder extra kosten.

De groei van Black Friday als een cultureel fenomeen

De hype van Black Friday is begonnen als een commercieel evenement, maar dringt nu ook door in onze cultuur. Dit bewijst maar weer eens de kracht van goede marketing.

Op social media is vaak van alles te zien over deze dag, wat alleen maar zorgt voor een grotere bekendheid en deelname.

De psychologie achter deze dag laat zien hoe klanten getriggerd worden om de beste deals te kopen. De drang om dit te doen wordt nog groter door het tijdslimiet wat aan deze dag gebonden zit, waardoor mensen Fear Of Missing Out (FOMO) krijgen. Het idee om kortingen te missen maakt mensen extra gedreven om op deze dag aankopen te doen.

Dingen die je misschien niet wist over Black Friday

Black Friday is ondertussen een vrij bekend fenomeen, maar toch zijn er een aantal dingen die veel zich niet realiseren over deze dag en de gevolgen ervan.

Zo heeft Black Friday een grote impact op de CO²-uitstoot. Dit komt doordat veel meer pakketten verstuurd en bezorgd moeten worden, dus stijgt de uitstoot van het transport en verdere logistiek.

Als tegen reactie op deze negatieve impact van Black Friday en als protest tegen de Westerse consumptiecultuur is er in 1992 de “Buy Nothing Day” of “Koop Niets Dag” of “Niet Winkeldag” uitgeroepen. Deze vindt elk plaats op elke laatste zaterdag van november.

black friday geschiedenis mythen en feiten

Iets anders wat men zich vaak niet realiseren, is hoe heftig het er aan toe kan gaan in de winkels op Black Friday. Op sommige plekken zijn de menigtes zo groot dat er soms mensen verwondingen oplopen tijdens het winkelen.

Conclusie Black Friday

Black Friday is ooit begonnen als een Amerikaans fenomeen en is uitgegroeid tot een wereldwijd verkoop evenement, waarbij verschillende mythes en misvattingen komen kijken. Zelfs de oorsprong van de naam is niet meer te achterhalen door alle verschillende verhalen die zijn ontstaan.

Ondanks de flinke kortingen die worden gegeven, wordt vaak verdoezeld dat er betere deals beschikbaar zijn op andere uitverkoop momenten in het jaar.

De groei van deze dag wereldwijd, laat zien hoe het Amerikaanse koopgedrag wereldwijd is verspreid. Social media heeft hier een grote impact op, net als de veranderingen in online winkels en in consumptiegewoonten.

Als je nog steeds wilt inslaan op Black Friday, is het verstandig om van tevoren onderzoek te doen naar de producten die je wilt komen, om te zien of je daadwerkelijk voordeel haalt uit de verlaagde prijs.

Veelgestelde vragen

Wat is het verhaal achter het ontstaan van Black Friday?

Wanneer is Black Friday?

Wat gebeurt er op Black Friday?

Gerelateerde begrippen

Gerelateerde artikelen

Nicole Willing
Technisch Schrijver
Nicole Willing
Technisch Schrijver

Nicole Willing heeft twintig jaar ervaring in het schrijven en redigeren van inhoud over technologie en financiën. Ze heeft een expertise ontwikkeld op het gebied van grondstoffen-, aandelen- en cryptocurrency-markten, evenals de nieuwste trends in de technologiesector, van halfgeleiders tot elektrische voertuigen.