Recent onderzoek van de Universiteit van Texas in Austin (UT Austin) heeft aangetoond hoe software voor kunstmatige intelligentie (AI) de geest van een mens kan ‘lezen’ via een MRI-scan en onze gedachten met indrukwekkende nauwkeurigheid kan omzetten in woorden.
Het is een van de vele opkomende technologieën die menselijke of dierlijke hersengolven decoderen. In het afgelopen decennium zijn andere getest op het omzetten van hersengolven in uitvoerbare output, zoals tekst, afbeeldingen, of zelfs fysieke acties zoals het schoppen van een bal.
De belangrijkste vraag die zich voordoet, is hoe ethisch het is om deze technologieën te gebruiken om te snuffelen in het meest persoonlijke bezit dat we allemaal bezitten: onze geest? We overschrijden een grens die ons kan beroven van het greintje persoonlijke vrijheid dat we nog hebben: het recht op onze eigen gedachten. Het lijkt erop dat sommige landen daar al mee zijn begonnen.
Komen we dichter bij een dystopische toekomst waarin overheden potentiële misdaden kunnen identificeren voordat ze zelfs maar zijn gepleegd? Moeten we nu een grens trekken voor wat we nooit met deze technologieën mogen doen – voordat het te laat is?
Voordat we ingaan op de meer filosofische vragen, beginnen we met een overzicht van de technologie van vandaag de dag.
Hersenen van mensen en dieren lezen – Zijn we er echt?
Experimenten met het lezen van menselijke en dierlijke hersengolven en het vertalen ervan naar afbeeldingen, tekst, video’s of robotbewegingen zijn de afgelopen tien jaar relatief talrijk geweest. De bekendste daarvan is waarschijnlijk Elon Musk’s Neuralink, de hersen computer die mensen in staat stelt om apparaten op afstand te bedienen met behulp van hersenactiviteit. Er wordt echter nog steeds geëxperimenteerd en de resultaten zijn voornamelijk speculatief (behalve zeer controversieel), dus we bewaren dit voor een andere dag.
Andere onderzoeksgebieden hebben hun oorspronkelijke doel bereikt met ongelooflijke resultaten. In 2018 was een laboratorium van de Universiteit van Toronto Scarborough in staat om afbeeldingen van menselijke gezichten te extrapoleren door hersengolven te lezen. Deze technologie is bedoeld om getuigen van misdaden te helpen potentiële daders met een hogere mate van zekerheid te herkennen en zou kunnen worden gebruikt om op zijn minst de precisie van enigszins gebrekkige gezichtsherkenning te verbeteren.
Een ander project is erop gericht om mensen die hun vermogen om te spreken of te schrijven zijn verloren te helpen hun vermogen om te communiceren te herstellen met een brain-computerinterface die hersengolven kan omzetten in getypte woorden met een snelheid van 90 tekens per minuut en een nauwkeurigheid van bijna 95%.
De nieuwste experimenten van dit jaar maakten gebruik van de volledige kracht van AI om te verbeteren hoe neurale signalen worden vertaald in bruikbare output.
Twee prominente experimenten zijn het omzetten van wat dieren zien in video’s door de cortex signalen te lezen die door een sonde zijn opgenomen en het omzetten van menselijke hersengolven in woorden met verbazingwekkende nauwkeurigheid zonder een chirurgisch implantaat.
We zijn nog niet op het punt dat we menselijke gedachten kunnen lezen door een magisch, gedachtenlezend geweer op een doelwit te richten – de overgrote meerderheid van deze experimenten vereist complexe en invasieve procedures om een apparaat in de hersenen van het onderwerp te implanteren of, op zijn minst, om lange uren van specifieke training en medische beeldvorming sessies te ondergaan om hun unieke anatomische structuur in kaart te brengen.
Dit weerhield sommige mensen er echter niet van om ze te gebruiken voor… laten we zeggen, minder ethische doeleinden dan het helpen van patiënten met een beroerte om hun vermogen om te spreken of te bewegen terug te krijgen.
Laten we technologie voor gedachtenlezen gebruiken om mensen te bespioneren!
Als u raadt welke regering op deze planeet al heeft geëxperimenteerd met technologie voor gedachtenlezen, dan heeft u het waarschijnlijk goed geraden.
Volgens de South China Morning Post hebben Chinese bedrijven al gebruikgemaakt van draagbare hersen-decoders in de vorm van hoofdbanden, hoeden of helmen om de emoties van fabrieksarbeiders en studenten te lezen. Helikopterouders in China kunnen dankzij hoofdbanden ook het aandachtsniveau van hun kinderen in de gaten houden.
Hoewel deze apparaten bedoeld zijn om de aanwezigheid en aandacht van studenten of de emoties van fabrieksarbeiders te monitoren. Of de kwaliteit en nauwkeurigheid van de resultaten hoog zijn, is een onderwerp van discussie — toch overschrijden we een drempel naar verplichte invasies van gedachten.
Quis Custodiet Ipsos Custodes (Wie controleert de controllers)?
Het idee alleen al om informatie uit menselijke geesten te kunnen halen is op zich al best eng. Het maakt niet uit of deze technologieën gebruikt kunnen worden voor ogenschijnlijk “goede doeleinden”, zoals het helpen van wetshandhavers om een verdachte te lokaliseren of misdaden te voorkomen voordat ze plaatsvinden. We weten al hoe gemakkelijk het is om een deel of al onze vrijheden te verliezen in naam van een “superieure dreiging” zoals een terroristische dreiging of een wereldwijde ziekte. Rechten die we nooit meer terugkrijgen.
We hebben geen natuurlijke manier om te filteren wat onze geest in onze schedels genereert en onze gedachten zouden nooit aan iemand buiten onszelf blootgesteld mogen worden.
Het is niet anders dan gedwongen worden om naakt rond te lopen — iedereen heeft recht op privacy.
Menselijke waardigheid moet koste wat kost worden beschermd en onze privacyschendingen kunnen subtieler plaatsvinden dan gevangen worden gezet en gedachten worden gelezen door de politie.
Hoewel er stappen worden gezet om het recht op vrijheid van gedachten te erkennen, kan de technologie — gefragmenteerd over landen — zoals altijd sneller evolueren dan de lokale wetgeving kan bijhouden.
De Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties (VN) heeft het bestaan van “neurorechten” al erkend om ervoor te zorgen dat mensenrechten op een “holistische, inclusieve en actiegerichte manier” worden beschermd. Niet-gouvernementele organisaties zoals de Neurorights Foundation ontwikkelen een raamwerk om een internationale consensus te creëren over wat neuro rechten zijn en hoe ze moeten worden aangepakt.
Nog belangrijker is dat rechten zoals de “vrijheid van gedachten en geweten” al zijn vastgelegd in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) lang voordat deze technologieën zelfs maar waren uitgevonden. Het komt erop neer dat we ze vandaag de dag het meest verstandig en ethisch toepassen in plaats van morgen.
Laatste gedachten (vrijwillig aangeboden)
Het decoderen van onze gedachten is echt een fascinerend idee waarvan de toepassingen zo innemend en futuristisch zijn dat ze alleen maar gedefinieerd kunnen worden als “wonderen van technologie”. Echter, net als bij elke krachtige en revolutionaire technologie, is er een enorm potentieel voor verkeerde behandeling als sommige regels niet zo nauwkeurig mogelijk worden vastgelegd.
We ervaren al het constante uithollen van onze rechten in naam van “veiligheid” en dit gebeurt dag na dag. Het is gemakkelijk om te geloven dat we deze veiligheid nodig hebben.
Maar zoals Benjamin Franklin zei: “Degenen die essentiële vrijheid zouden opgeven om een beetje tijdelijke veiligheid te kopen, verdienen noch vrijheid noch veiligheid.”
Referenties
- Paraplegic in robotic suit kicks of World Cup – (BBC News)
- Redefining the boundaries of human capabilities requires pioneers – (Neuralink)
- In Wake of Animal Testing Scandal, Elon Musk’s Neuralink Nabs FDA Approval – (Sentient Media)
- A New Study Brings Scientists One Step Closer To Mind Reading – (Smithsonian Magazine)
- High-performance brain-to-text communication via handwriting – (Nature)
- A new AI tool that can decode brain signals proves ‘95% accurate’ on mice – (Euronews)
- ‘Forget the Facebook leak’: China is mining data directly from workers’ brains on an industrial scale – (South China Morning Post)
- A ‘brain-reading’ headband for students is too much even for Chinese parents – (Quartz)
- With brain-scanning hats, China signals it has no interest in workers’ privacy – (MIT Technology Review)
- Neurotechnology and human rights – (United Nations Human Rights Council)
- The Neurorights Foundation – (Neurorights Foundation)