Bij het traden speelt de zogenaamde trading psychologie vaak een grote rol. Na het analyseren van de trading psychologie kunnen bijvoorbeeld verliezen worden verklaard of voorspellingen worden gedaan over een mogelijke winst. In de volgende tekst leggen we uit wat trading psychologie is, welke verschillende factoren er zijn en hoe deze het traden zelf kunnen beïnvloeden.
Wat is trading psychologie?
Trading psychologie beschrijft de mentaliteit waarmee een trader zijn tradingactiviteiten uitvoert. Als alternatief wordt ook de term beurspsychologie gebruikt. Hierbij spelen emoties een doorslaggevende rol. De emoties die het traden kunnen beïnvloeden zijn bijvoorbeeld angst of woede. Maar ook andere factoren zoals de eigen persoonlijkheid, mogelijke druksituaties of de eigen perceptie van bepaalde zaken hebben invloed op trading succes.
De kunst voor het behalen van succes is om deze factoren zo goed mogelijk uit te vlakken en te controleren, met het doel je er niet te veel door te laten leiden.
Vier groepen van factoren
Emoties en stemmingen
Emoties en stemmingen behoren tot de factoren die trading kunnen bepalen. Hoop, angst of zelfs hebzucht behoren tot deze emoties. Vergeleken met emoties, verschillen stemmingen in het feit dat ze in zekere zin slechts het “kleine broertje” van emoties zijn. Ze kunnen echter wel gedurende een langere periode merkbaar aanwezig zijn. Hebzucht is een van de emoties die een negatieve invloed kunnen hebben op traden. Door hebzucht reageren handelaren soms niet rationeel. Ze zijn in zo’n geval enkel uit op winst – tegen elke prijs!
Persoonlijkheid
We kennen allemaal de vraag over onze persoonlijkheid, bijvoorbeeld wanneer we met de bank of een beleggingsadviseur praten over het risico dat we bereid zijn te nemen. Er is bijvoorbeeld de conservatieve belegger die risico’s schuwt, maar minder rendement behaalt. Aan de andere kant is er de “gokker” die geen of slechts enkele risico’s schuwt met het vooruitzicht op een hoger rendement.
Sociale druk heeft – in tegenstelling tot persoonlijkheid, stemming of emoties – te maken met invloeden van buitenaf. Sociale druk kan zowel positieve als negatieve effecten hebben op het traden. Sociale druk omvat factoren zoals nieuws, concurrentiesituaties of zelfs geruchten rondom de markt.
Cognitieve bias
Cognitieve biases beïnvloeden ook het tradinggedrag. Maar wat zijn cognitieve biases? Nou, eigenlijk is het de vooringenomenheid voor of tegen bepaalde dingen. Als gevolg hiervan vertrouwen traders vaak op hun onderbuikgevoel in plaats van rationele analyse te volgen. Dit is vooral duidelijk wanneer traders eerder goede successen hebben behaald met een product of juist grote verliezen hebben geleden. Bij positieve prestaties is men eerder geneigd om opnieuw dezelfde weg in te slaan. In het geval van slechte ervaringen is het net het tegenovergestelde, volgens het motto: “Een ezel stoot zich niet tweemaal aan dezelfde steen”. In deze gevallen is de trader bevooroordeeld. Dit wordt in het Engels ook wel “bias” genoemd.
Hoe beïnvloeden deze factoren het traden?
Het is niet mogelijk om een algemene uitspraak te doen over de mate waarin specifieke factoren van invloed zijn op het traden. Het is echter zeker dat sommige een grotere invloed hebben dan andere. Emoties en stemmingen kunnen bijvoorbeeld zowel positieve als negatieve effecten hebben op traden. Zoals we al hebben beschreven, leidt hebzucht vaak tot negatieve resultaten. Angst daarentegen kan onder bepaalde omstandigheden zelfs een positieve factor zijn. Namelijk als men door angst wordt afgeschrikt om te besluiten om een potentieel riskante trade aan te gaan.
Sociale druk kan ook twee kanten op werken – externe aspecten zoals nieuws of de invloed van concurrenten hebben invloed op de trading strategie. Hetzelfde geldt voor de persoonlijkheid van de trader, hoewel dit natuurlijk geen externe invloed is. Als de trader van nature voorzichtiger is, zal hij terugdeinzen voor risico en mogelijk conservatiever handelen.
Wat kan hieraan worden gedaan?
Persoonlijkheden verander je niet snel, en invloeden van buitenaf kunnen niet altijd worden geblokkeerd. Maar wat kunnen traders doen om zichzelf te beschermen tegen de negatieve invloeden van deze factoren?
Ken je eigen persoonlijkheid: Dit is een van de belangrijkste stappen. Beleggers moeten hun eigen persoonlijkheid kennen en de neigingen die daarmee gepaard gaan. Een fundamentele factor hierbij is eerlijkheid tegenover jezelf. Als je tegen jezelf liegt, zul je uiteindelijk met de gevolgen moeten leven.
Ontwikkel concrete plannen: Traden zonder plan? Slecht idee! Daarom is een goed doordacht plan met analyses en tips van experts onmisbaar. Een goed plan omvat ook risicomanagement en het zo laag mogelijk houden van potentiële verliezen.
Toon flexibiliteit: Ondanks alle plannen is een zekere mate van flexibiliteit ook belangrijk. Bijvoorbeeld als het gaat om reageren op de markt en haar schommelingen. In uitzonderlijke gevallen kun je afwijken van het huidige plan.
Nauwkeurig bijhouden van ruwe data en gegevens: Een trading dagboek kan helpen om winsten en verliezen bij te houden en op te roepen wanneer dat nodig is. Het kan ook worden gebruikt om beslissingen uit het verleden af te leiden en er mogelijk lering uit te trekken. Vooral degenen die vaak handelen zullen baat hebben bij een dergelijk dagboek.
Wees tevreden met winsten: Ook al was het misschien niet de grote winst waar je op had geanticipeerd: winst is nog steeds winst! Je moet daarom ook tevreden zijn met kleinere winsten en geen risico’s nemen door nog meer investeringen te doen op een zogenaamde “geweldige dag”.
‘Cooling down’ na verliezen: Als je (grotere) verliezen hebt geleden, moet je jezelf een pauze gunnen. Net als bij bijvoorbeeld gokken in een casino, moet je niet proberen je verliezen meteen goed te maken. Een pauze dient ook ter reflectie, om te zien of je onderweg fouten hebt gemaakt die je bij de volgende trade kunt vermijden.
Samenvatting
Het komt erop neer dat de psychologie rondom de aandelenmarkt en het beheer van digitale valuta een belangrijke rol speelt. Er zijn verschillende factoren zoals stemming of persoonlijkheid die invloed hebben op traden. Deze effecten van psychologie moeten onder controle worden gehouden om emoties uit het traden te houden. Met de juiste tips van experts kun je leren traden. Een ‘cooling down’ na verliezen, een trading dagboek of een concreet plan behoren bijvoorbeeld tot de basisvereisten voor succesvol traden.