Hoe tegenstrijdig het ook mag lijken, een van de grote krachten achter een blockchain is het feit dat niemand er volledige controle over heeft. In traditionele grootboeken, zelfs digitale, houdt altijd iemand toezicht op de activiteiten ervan. Dit kan een bank, een beleggingshuis of een andere instelling zijn.
Blockchains zijn verspreid over honderden, zelfs duizenden, datacenters over de hele wereld. Niemand, zelfs de oprichters van de keten niet, kan een bestaand record wijzigen zonder tegelijkertijd een kritische meerderheid van de duplicaten te wijzigen – geen onmogelijke taak, maar extreem moeilijk.
Blockchain voor bestuur
De afgelopen maanden hebben we gezien dat dit paradigma naar een nieuw niveau is getild. In plaats van een gedistribueerd grootboek dat beperkt is tot de transactie van digitale activa, ontstaan er nieuwe Decentralized Autonomous Organizations (DAO’s) die het volledige bestuur van een keten naar een gedistribueerde basis verplaatsen. In feite geven ze de controle over de activiteiten van de gemeenschap aan haar leden.
Hoe werkt dit precies? De DOA wordt bestuurd door smart contracts die zijn ondergebracht in een blockchain. Wijzigingen in de contracten, of acceptatie van nieuwe, kunnen door iedereen worden voorgesteld, maar kunnen alleen worden uitgevoerd door consensus van de leden. Stemmen is meestal transparant en wanneer aan de voorwaarden voor goedkeuring is voldaan, wordt het contract automatisch bijgewerkt.
In veel gevallen wordt de stemming gewogen op basis van het aantal tokens dat over de keten is verdeeld (“simple token voting”). Hoe meer tokens je bezit, hoe meer stemmen je krijgt. En consensus kan op verschillende manieren worden toegekend – door een eenvoudige meerderheid van getokeniseerde stemmen, door hogere drempels voor goedkeuring voor bepaalde maatregelen, zoals een 2/3 of zelfs 3/4 supermeerderheid, of een andere overeengekomen methode. Van nature moet de DOA echter gedistribueerd en transparant zijn, zodat de controle niet kan worden gecentraliseerd door individuen of groepen.
Nieuw bedrijfsparadigma?
Voor sommigen is dit niet alleen een nieuwe manier om een organisatie te leiden. Het is een fundamentele verschuiving in de manier waarop ze opereren en hoe beslissingen worden genomen. Voor de zakenwereld vertegenwoordigt dit een potentiële heruitvinding van de bedrijfsstructuur van top-down hiërarchieën naar meer coöperatieve, collaboratieve organismen.
Een recent bericht op de Blue Sky Blog van Columbia Law School door professor Wulf Kaal en technisch adviseur Josh Bykowski stelt dat de DAO klaar is om de financiële, verzekerings- en dienstverlenende industrie te revolutioneren door de noodzaak van tussenpersonen weg te nemen, workflows te stroomlijnen en kosten te optimaliseren. Ondertussen zouden problemen met betrekking tot contenteigenaarschap en eerlijke compensatie die de media-industrie teisteren, kunnen worden opgelost via DAO’s, zelfs nu het tijdperk van door kunstmatige intelligentie aangestuurd intellectueel eigendom evolueert.
Ook zullen non-profitorganisaties en overheidsinstanties een sterk verbeterde financiering, bredere besluitvorming en een eerlijkere toewijzing van middelen in een sneller tempo zien.
Klaar voor de Metaverse
Maar misschien is de meest vruchtbare voedingsbodem voor DAO’s de metaverse. Wanneer letterlijk alles virtueel is, worden de voordelen van consensus-based governance meer ingebed in georganiseerde activiteiten.
Een voorbeeld hiervan is Decentraland, een virtual reality-platform dat is gebouwd op de Ethereum-blockchain. Leden hebben de mogelijkheid om vrijwel alles te doen en overal ter wereld naartoe te gaan, inclusief zakendoen en beslissingen nemen over de evolutie van de omgeving.
Dit gebeurt via virtuele tokens die land- of netwerkelementen vertegenwoordigen, MANA genaamd. Deze kunnen worden gebruikt om NFT’s, wearables, avatars en andere activa uit te wisselen, en om te stemmen over de vele kwesties die door leden van de community worden aangekaart.
Cyberoplossing
De DAO maakt ook zijn aanwezigheid bekend in de cryptowereld. Houders van cybervaluta’s neigen steeds meer naar gedecentraliseerde operaties, met diensten zoals MakerDAO waarmee leden in wezen als hun eigen bankiers kunnen optreden. MakerDAO gebruikt valutatokens genaamd Dai die gekoppeld zijn aan de Amerikaanse dollar en worden ondersteund door Ethereum, USD Coin en nieuwere cryptocurrency’s.
Voor governance gebruikt de service MKR-tokens die worden gebruikt om te stemmen over voorgestelde wijzigingen voor de protocollen van het platform. Leden beslissen over zaken als rentetarieven, acceptabele zekerheden en zelfs beslissingen over het aannemen van personeel voor technische en managementfuncties – in feite bepalen ze de voorwaarden waaronder hun activa worden opgeslagen en geïnvesteerd.
Conclusie
Hoewel gedecentraliseerde autoriteit de leden van een community meer controle kan bieden, zijn er enkele nadelen. Ten eerste kan de snelheid van besluitvorming worden belemmerd, afhankelijk van het aantal stemmen dat nodig is om een maatregel goed te keuren. Evenzo zijn sommige leden mogelijk niet zo deskundig of geïnformeerd als anderen, wat leidt tot manipulatie en zelfs dwang. En natuurlijk moet het platform gebruikmaken van eersteklas beveiliging om inbreuken en malware te voorkomen.
Of DAO’s de norm worden in de digitale economie, of hun eigen operationele paradigma creëren, moet nog blijken. Maar als ze zo efficiënt en betrouwbaar zijn als ze lijken, is het moeilijk te zien hoe de huidige bedrijfsstructuur effectief kan concurreren, vooral als digitale valuta’s net zo alomtegenwoordig worden als dat nationale valuta’s nu zijn.
En als bedrijven effectiever kunnen worden gemaakt door ze te ontdoen van hun centrale autoriteiten, wat zegt dat dan over overheden?
Referenties
- Decentralized Autonomous Organizations Are a Paradigm Shift in Business Evolution – (The CLS Blue Sky Blog)
- MakerDAO: The DeFi Protocol That Lets You Be Your Own Banker – (Unchained)