Waluta fiat (pieniądz fiducjarny)

Dlaczego warto zaufać Techopedii

Czym jest waluta fiat?

Waluta fiat (waluta fiducjarna) jest definiowana jako waluta emitowana przez rządy lub banki centralne i jest regulowana i akceptowana jako prawny środek płatniczy w kraju lub na jego terytoriach. Jest używana jako środek wymiany do zakupu towarów i usług. Władza centralna ma prawo do drukowania, regulowania i zarządzania walutą fiat.

Termin ten wywodzi się od łacińskiego słowa „fiat”, oznaczającego „niech się stanie” lub „tak będzie”.  Słowo „fiat” było używane w odniesieniu do dekretu lub rozkazu rządowego. Natomiast pieniądz fiducjarny pochodzi od łacińskiego słowa “fides” oznaczającego wiarę.

Polski złoty, dolar amerykański, euro, japoński jen i brytyjski funt szterling są przykładami walut fiat.

Kryptowaluty są często wymieniane na waluty fiducjarne ze względu na wartości i korzyści, jakie oferują. Aby docenić znaczenie i potencjalny wpływ kryptowalut, ważne jest, aby zrozumieć waluty fiducjarne, które są podstawą tradycyjnego globalnego systemu monetarnego.

Techopedia wyjaśnia

Waluta fiducjarna to jednostka monetarna, która służy jako magazyn wartości, rachunek numeryczny i środek wymiany dla gospodarki narodowej.

Niektóre kraje o słabych walutach fiducjarnych mają tendencję do używania walut z krajów sąsiednich lub dolara amerykańskiego w codziennych transakcjach.

Historyczne wsparcie walut fiat: Rola złota i metali szlachetnych

Waluta fiat nie ma własnej wartości poza tym, że została wyemitowana przez rząd. Nie musi być wspierana przez aktywa fizyczne, takie jak złoto lub srebro – jak to często miało miejsce w przeszłości. Powszechna akceptacja opiera się na zbiorowym zaufaniu i zaufaniu ludzi do organu emitującego.

Waluty fiat były historycznie zabezpieczone złotem lub srebrem od czasu pierwszego użycia monet.

Angielski funt szterling – wprowadzony około 800 r. p.n.e., był początkowo wspierany przez standard srebra, dopóki standard złota nie został powszechnie przyjęty w latach 1700-1800.

Dolar amerykański – obecnie globalna waluta rezerwowa – był wspierany przez standard złota od lat 70. XIX wieku do 1971 roku, z wyjątkiem okresów związanych z Wielkim Kryzysem i II wojną światową.

Złoto i inne metale szlachetne mają wartość wewnętrzną, ponieważ są wykorzystywane w jubilerstwie, a także w różnych gałęziach przemysłu wytwórczego.

Wraz ze wzrostem wielkości i zakresu międzynarodowej gospodarki, ilość złota i srebra wydobywanego w kopalniach nie była wystarczająca, by mogła służyć jako środek płatniczy.

Banki Centralne i Stabilność Walutowa

Waluty fiducjarne zapewniają alternatywę, która daje rządom większą elastyczność i kontrolę nad sposobem zarządzania walutą oraz ustalania polityki pieniężnej w odpowiedzi na wahania gospodarcze.

Większość banków centralnych na świecie ma za zadanie zapewnić, że ich narodowa waluta pozostaje stabilna i stosunkowo silna, ponieważ waluta, która szybko traci na wartości, może mieć szkodliwy wpływ na gospodarkę. Ponieważ większość walut fiducjarnych nie jest już oparta na surowcach, banki centralne mogą powodować znaczne zmiany w podaży pieniądza.

Ryzykiem jest to, że luźna polityka pieniężna, w której kraj zwiększa podaż drukowanej waluty, może prowadzić do hiperinflacji.

Banki centralne i stabilność walut

Waluty fiat stanowią alternatywę, która zapewnia rządom większą elastyczność i kontrolę w sposobie zarządzania walutą i ustalania polityki pieniężnej w odpowiedzi na wahania gospodarcze.

Większość banków centralnych na całym świecie ma mandat do zapewnienia, że ich waluta krajowa pozostaje stabilna i stosunkowo silna, ponieważ waluta, która szybko traci na wartości, może być szkodliwa ekonomicznie. Ponieważ większość walut fiducjarnych nie jest już zabezpieczona towarami, banki centralne mogą powodować duże wahania podaży pieniądza.

Istnieje ryzyko, że luźna polityka pieniężna, w której kraj zwiększa podaż drukowanej waluty, może doprowadzić do hiperinflacji.

Kluczowe Cechy Waluty Fiducjarnej

Cecha Wyjaśnienie
Prawny środek płatniczy Waluta fiducjarna jest akceptowana do regulowania długów i transakcji w granicach danego kraju. Jej status prawny zapewnia szeroką akceptację.
Centralnie kontrolowana Rządy i banki centralne są odpowiedzialne za politykę pieniężną i podaż pieniądza.
Brak wartości wewnętrznej  W przeciwieństwie do towarów, waluta fiducjarna nie ma wewnętrznej wartości. Jej wartość zależy od zaufania do organu emitującego.
Stabilność i zaufanie Waluty fiducjarne są wspierane przez stabilność gospodarczą i polityczną rządu. Ludzie używają ich, ponieważ wierzą w ich siłę nabywczą. Waluty emitowane przez niestabilne rządy mają tendencję do znacznych wahań wartości.

Zalety i Wady Pieniądza Fiducjarnego

Zalety

  • Banki centralne mają kontrolę nad gospodarką i podażą pieniądza;
  • Opłacalność w produkcji pieniądza;
  • Dają rządom elastyczność w ustalaniu i dostosowywaniu polityki pieniężnej.

Wady

  • Nie jest niezawodnym sposobem ochrony gospodarki;
  • Nieograniczona podaż pieniądza stwarza potencjał do powstania bańki spekulacyjnej;
  • Ryzyko utraty wartości w wyniku inflacji lub hiperinflacji.

Waluta Fiducjarna vs. Kryptowaluta

Pojawienie się znanych kryptowalut, takich jak bitcoin (BTC), czy Ethereum wprowadziło znaczące zmiany w sposobie postrzegania i używania pieniędzy. Podczas gdy waluta fiducjarna pozostaje dominującą formą płatności na świecie, kryptowaluty wyłoniły się jako alternatywa, a dla niektórych także jako uzupełnienie tradycyjnych walut.

Główna różnica polega na tym, że pieniądz fiducjarny jest scentralizowany, a rządy i banki centralne kontrolują jego emisję i podaż. Z drugiej strony kryptowaluty są zdecentralizowane, opierając się na technologii blockchain i sieci węzłów w celu utrzymania księgi. Nowe kryptowaluty są tworzone poprzez wydobywanie lub stakowanie, gdy nowe bloki są weryfikowane i dodawane do łańcucha. Nowe tokeny mogą być emitowane poprzez wykonywanie inteligentne kontraktów określonych przez twórców kryptowalut.

Kryptowaluty znane są z dużej zmienności cen, które często ulegają gwałtownym wahaniom. Waluty fiducjarne są zwykle bardziej stabilne, chociaż niestabilność rządu lub gospodarki danego kraju może powodować wahania ich wartości.

Podobnie jak waluty fiducjarne, kryptowaluty nie mają wartości wewnętrznej, ale są uważane za aktywa cyfrowe ze względu na ich ograniczoną podaż, użyteczność i przypadki użycia.

Bitcoin jest często uważany za „cyfrowe złoto”, działające jako magazyn wartości dla inwestorów, którzy chcą zdywersyfikować swoje zasoby z dala od walut fiducjarnych i innych tradycyjnych aktywów.

Tak jak kryptowaluty również pieniądz fiducjarny staje się coraz bardziej cyfrowy. Wraz z rozwojem bankowości internetowej i cyfrowych platform płatniczych, większość światowej waluty fiducjarnej istnieje w formie cyfrowej, podobnie jak kryptowaluty.

Kryptowaluty o dużym potencjale są coraz częściej wykorzystywane do celów takich jak zakupy online, inwestycje i jako zabezpieczenie przed inflacją. Waluta fiducjarna pozostaje jednak podstawowym środkiem wymiany w codziennych transakcjach.

Podsumowanie

Waluta fiducjarna stanowi podstawę tradycyjnego globalnego systemu finansowego, odnosząc się do pieniędzy wykorzystywanych w codziennych transakcjach i inwestycjach. Zrozumienie cech i funkcji pieniądza fiducjarnego i kryptowaluty jest niezbędne do poruszania się po ewoluującym świecie finansów i podejmowania świadomych decyzji finansowych.

W miarę postępu technologicznego relacje między tymi dwiema formami pieniądza będą nadal kształtować przyszłość finansów.

 

Powiazane hasła

Nicole Willing
Technology Journalist
Nicole Willing
Dziennikarka technologiczna

Nicole jest profesjonalną dziennikarką z 20-letnim doświadczeniem w pisaniu i redagowaniu tekstów. Jej doświadczenie obejmuje zarówno branżę technologiczną, jak i finansową. Rozwinęła wiedzę specjalistyczną w zakresie rynków towarowych, akcji i kryptowalut, a także najnowszych trendów w sektorze technologicznym, od półprzewodników po pojazdy elektryczne. Ukończyła dziennikarstwo na City University of London. Jakiś czas temu przyjęła styl życia cyfrowego nomady. Większość czasu spędza na plaży, strząsając piasek z klawiatury lub nurkując.